527.Sanat Buluşmamızda 18. İstanbul Bienali kapsamında Eski Fransız Yetimhanesi Bahçesi’ni ziyaret ediyoruz.
Sultan Abdülaziz, 1869 yılında dört katlı bir konağın bulunduğu bu araziyi Aziz Vincent de Paul’ün Yardımsever Kızları cemiyetine, yetimhane olarak kullanılması şartıyla tahsis etmiş. Saint-Joseph Fransız Yetimhanesi aynı sene, bitişiğindeki Saint Eugène ilkokuluyla birlikte kapılarını açmış. Her iki kurum da 1937’ye kadar faaliyette kalmış. Yapının durumunun zamanla kötüleşmesi ve mülkiyetine ilişkin hukuki süreçler sonucu bina bir süredir kullanılamıyor. Binayı çevreleyen, geçmişte içinde bostanı, kuyuları, terasları ve akan su kaynaklarının olduğu bilinen bahçe, günümüzde Beyoğlu Belediyesi tarafından “Tophane Mekân” adıyla kamuya açılmış bir sosyal tesis olarak işlev görüyor.
Khalil Rabah (d. 1961, Kudüs), Ramallah’ta yaşamını ve çalışmalarını sürdüren sanatçı, küratör ve eğitmen. Rabah halen devam eden the Palestinian Museum of Natural History and Humankind [Filistin Doğa ve İnsanlık Tarihi Müzesi] projesinin kurucusu ve sanat yönetmeni. Sanatçı çokdisiplinli kavramsal pratiğinde mimari, ekolojik unsurlar ve spekülatif kurumsal yapılar üzerinden yerinden edilmeyi, belleği ve kimliği inceliyor. Kişisel sergileri arasında Through the Palestinian Museum of Natural History and Humankind [Filistin Doğa ve İnsanlık Tarihi Müzesi’nden İçeri], Fondazione Merz, Torino (2024); What is not[Olmayan], Şarika Sanat Derneği (2022); Relocation, Among Other Things [Taşınmak ve Diğer Şeyler], Salzburger Kunstverein (2022) bulunuyor. Katıldığı karma sergiler arasında ise Desert X AlUla (2022), 2. Lahor Bienali (2020) ve Manifesta 12, Palermo (2018) yer alıyor.
Rabah’ın bahçede yer alan eseri Kırmızı Rotavesait (2025) farklı emek, devinim ve aidiyet yollarını açan ve bozan bir kavramsal aygıt ve mekânsal müdahale. Yerleştirme, Khalil Rabah’ın kariyeri boyunca toprak mücadelesine, tehcire ve egemen tarih anlatılarının sorgulanmasına yönelik sürdürdüğü ilginin bir uzantısı niteliğinde. Eski Fransız Yetimhanesi’nin kamuya açık bahçesinin kuytu bir köşesine yerleşen eser, bienal ziyaretçilerini bariyerlerin, eşiklerin ve çelişkili işaretlerin oluşturduğu bir yapı içerisinde dolaşmaya –ve engellerle karşılaşmaya– davet ediyor. Yerleştirmeyi şekillendiren yapısal özellikler, aynı zamanda yetimhanenin bir sığınak ve bir tahakküm mekânı olarak tarihinin bir yansıması.
https://bienal.iksv.org/tr/18b-sanatcilar/khalil-rabah
8 Ekim Çarşamba
12.00-13.00
Adres: Tomtom, Boğazkesen Caddesi 65c, Beyoğlu
https://maps.app.goo.gl/RAYKw2FCa1cPdtENA?g_st=ipc
